Op de ochtend van 2 februari brak er een flinke brand uit in een kledingfabriek in Bangladesh. Volgens publieke data werkt de fabriek voor H&M en het Amerikaanse merk JC Penney. Vanwege het vroege tijdstip van de brand vielen er gelukkig maar een aantal gewonden.

Enkele dagen voor de brand publiceerde Schone Kleren Campagne een rapport waaruit bleek dat de veiligheid in de fabrieken waar kleding voor H&M wordt gemaakt ver onder de maat is. H&M beloofde ruim twee jaar geleden dat fabrieken in Bangladesh waar kleding voor het Zweedse modemerk worden gemaakt veilig te maken. Maar het aanpakken van veiligheidsproblemen op de plekken waar de kleding wordt genaaid verloopt veel te langzaam: 89% loopt achter.

Matrix Sweaters maakt kleding voor H&M
De fabriek, Matrix Sweaters, wordt genoemd als een van de productielocaties die H&M op haar site publiceert. Importdata toont aan dat ook het Amerikaanse JC Penney een belangrijke klant was van de fabriek in 2015. Het moederbedrijf van de fabriek (Labib Group/Nice Cotton) noemt nog meer modemerken als klant: o.a. Zara, Bestseller (van Jack & Jones, Vero Moda en Vila), Esprit, Marks & Spencer & G-Star. Of er ook kleding van deze merken in Matrix Sweaters werd gemaakt is niet bekend. Desondanks roept Schone Kleren Campagne alle merken die in Bangladesh kleding laten maken op om haast te maken met het verbeteren van de veiligheid in kledingfabrieken.

Volgens plaatselijke media brak de brand uit rond 07:30 ’s ochtends op de zevende verdieping van het acht verdiepingen tellende gebouw. Op deze verdieping was een grote voorraad polyester truien opgeslagen die lagen te wachten om verscheept te worden. Het kostte de brandweer vier uur om de grote brand onder controle te krijgen. Een geluk bij een ongeluk was het tijdstip van de brand: de ochtendploeg was nog niet begonnen, waardoor het bedrijf nog grotendeels leeg was. Als de brand later was uitgebroken was dit levensgevaarlijk geweest voor de 6000 mensen die in de fabriek werken. Toch vielen er helaas wel een aantal gewonden.

Eerdere controles
Dit was niet de eerste brand die in deze fabriek uitbrak. Bij een brand in 2010 kwam een arbeider om. De fabriek werd twee jaar geleden gecontroleerd door het Amerikaanse Alliance for Bangladesh Worker Safety. Uit een inspectierapport uit mei 2014 blijkt dat er een groot aantal levensgevaarlijke veiligheidsrisico’s in de fabriek werden aangetroffen: een gebrek aan adequate nooduitgangen, geen branddeuren, geen sprinklers, onvoldoende brandalarmen, geen brandwerende deuren en schuifhekken, en veel risico’s op het gebied van elektriciteit en bedrading. De Alliance had bepaald dat de verbeteringen moesten worden uitgevoerd voor september 2014. De Amerikaanse organisatie verstrekt geen publieke informatie over de voortgang van dergelijke reparaties, maar De Alliance beweert dat de renovaties ‘op de rails staan’.

Het Bangladesh Veiligheidsakkoord, die follow-up inspecties deed in de fabriek publiceert wel zogenaamde Corrective Action Plans (CAPs). De meest recente van XX februari laat zien dat geen enkele van de hiervoor genoemde risico’s voldoende zijn aangepakt. Daarnaast bevat de CAP een groot aantal gebreken op het gebied van elektriciteit die verbetering behoeven. Hoewel de oorzaak van de brand nog moet worden bepaald, is het een feit dat veel fabrieksbranden in Bangladesh ontstaan door kortsluiting en problemen met de elektrische bedrading. In totaal zijn 63% van de hoognodige verbeteringen in de Matrix fabriek nog niet aangepakt, waarbij veel van de deadlines al lang zijn verlopen, een aantal deadlines waren al in het midden van 2014 verlopen.

Renovaties urgent
De brand in de Matrix fabriek onderstreept onze oproep van eind januari waarbij we onze zorgen uitten over de traagheid waarmee renovaties van fabrieken worden aangepakt. Schone Kleren Campagne is opgelucht dat de brand niet heeft geleid tot een ramp zoals de brand in de Tazreen fabriek in 2012, waarbij 117 mensen omkwamen. Maar als de brand een paar uur later was uitgebroken is het zeer goed mogelijk dat de mensen in de fabriek opgesloten waren komen te zitten, met alle gevolgen van dien. Daarom roepen we alle merken die in Bangladesh kleding laten maken op om haast te maken met de hoognodige verbeteringen.