Maanden na het begin van de coronapandemie heeft kledinggigant C&A ermee ingestemd om de bestellingen die vóórdien waren geplaatst, volledig te betalen. Deze beslissing volgde op een campagne tegen merken die orders hadden geannuleerd of weigerden te betalen. De campagne wordt gevoerd door SKC en andere groepen, die zich verenigen achter de hashtag #PayUp.

C&A heeft deze stap op 29 oktober gepubliceerd zonder te erkennen dat het in eerste instantie bestellingen had geannuleerd. Aanvankelijk zei het bedrijf dat de bestellingen waren “bevroren”, wat een verbloeming bleek voor afzegging. Ook de bewering in hun verklaring dat het bedrijf “zijn uiterste best doet om kledingleveranciers te ondersteunen” door deze stap te zetten is onjuist. Betalen voor wat een bedrijf heeft besteld is gewoon een kwestie van het fatsoenlijke minimale doen. Er zijn nog veel aanvullende maatregelen die wenselijk zouden zijn. De tijd die C&A nodig had om tot deze beslissing te komen en het getouwtrek dat daarvoor nodig was zal bovendien schade hebben toegebracht, misschien zelfs onherstelbaar, aan zijn leveranciers en de arbeiders die de kleding van C&A maken. Het bedrijf van één van de rijkste families van Nederland had deze beslissing veel eerder kunnen nemen.

“Toch verwelkomen we het besluit van C&A,” zegt Wyger Wentholt van SKC. “Het is een stap in de goede richting. We hopen dat C&A ook mee wil doen met andere plannen die de economische impact van de pandemie op deze kwetsbare arbeidsters en arbeiders, moeten verzachten. Wij dringen aan op loongaranties en, als er dan ontslagen moeten vallen, tenminste behoorlijke ontslagvergoedingen.” SKC en anderen doen hebben hiervoor gedetailleerde voorstellen uitgewerkt.

Achtergrond:

Toen door de pandemie in maart winkels in Europa en Noord-Amerika sloten reageerden veel kledingbedrijven met een bekende reflex. Ze wentelden de risico’s en de kosten van deze economische impact zoveel mogelijk af op hun leveranciers. Dit betekende dat fabrieken overbleven met reeds betaalde stoffen of kleding die al was gemaakt, en in sommige gevallen zelfs al was verscheept naar het land van bestemming. Door de annuleringen en betalingsweigeringen kwamen de fabrieken direct in de problemen. Na het blootleggen van dit gedrag door het Workers Rights Consortium (WRC) en het Penn State Center for Global Workers Rights, hebben sommige merken de bestellingen onmiddellijk hersteld. Vele anderen weigerden echter volledig en op tijd te betalen voor hun bestellingen.

De #PayUp-campagne beoogt dat dit nog steeds wordt rechtgezet. Wij roepen merken publiekelijk op om hun verplichtingen in de toeleveringsketens na te komen en vooral de arbeiders die hun kleren maken niet in de kou te laten. Verscheidene merken besloten hierop om te betalen voor de geplaatste bestellingen. Sommige anderen, zoals C&A, probeerden zichzelf als campagnedoelwit te verwijderen door te betalen voor een hoog percentage van de bestellingen, maar die betalingen vervolgens een jaar uit te stellen. De meeste kledingfabrikanten in lageinkomenslanden hebben helemaal niet de financiële buffer om zo’n uitstel te overleven.

En dus bleef C&A aan de negatieve kant staan van de PayUp-merkenindex van de Amerikaanse organisatie Workers Rights Consortium. Aanhoudende actie door de #PayUp-campagne met zteun van velen via socilae media zorgden er in de zomer voor dat bijv. Levi’s, Gap en Primark besloten om alle bestellingen te voldoen. C&A volgde uiteindelijk vorige week en betaalde tientallen miljoenen dollars uit die geen deel uitmaakten van zijn eerdere toezeggingen als reactie op de #PayUp-campagne.

Meer nodig: een loongarantie

Leveranciers en arbeiders die kleding maken voor internationale kledingbedrijven, hebben naast het voldoen aan minimale contractuele verplichtingen ook extra ondersteuning nodig. Onderzoek van SKC en anderen toont aan dat kledingarbeidsters over de hele wereld miljarden aan verschuldigde lonen hebben misgelopen. Om ervoor te zorgen dat arbeidsters niet degenen zijn die de rekening van deze pandemie betalen moeten kledingbedrijven die productie elders laten doen hun verantwoordelijkheid nemen en ervoor zorgen dat de kledingarbeiders betaald krijgen wat ze verschuldigd zijn. Dit zou ook voor C&A de volgende stap moeten zijn.

Achterlopers

Er zijn nog steeds veel bedrijven die niet eens de eerste, minimale stap hebben gezet om pre-pandemiecontracten na te komen: Arcadia (Topshop), Peacocks, Kohl’s, Urban Outfitters en The Children’s Place behoren tot d, ondanks dat hun eigenaars en aandelhouders in sommige gevallen miljardairs zijn. Anderen, zoals het Deense bedrijf Bestseller, verklaren publiekelijk dat ze voor bestellingen hebben betaald, terwijl leveranciers melden dat ze kortingen tot 10% moeten accepteren. Het wordt tijd dat kledingbedrijven hun verantwoordelijkheid nemen voor hun werknemers in tijden van crisis.

Voor meer achtergrondinfo, zie ons coronadossier!