Anti-fast fashion activisten van Schone Kleren Campagne en XR Fashion Action voerden op maandag 11 november actie bij het distributiecentrum van Inditex in Lelystad. Met de actie vragen ze aandacht voor het feit dat Zara (onderdeel van Inditex) faalt in het beschermen van de rechten van kledingarbeiders in Bangladesh die producten maken voor het modemerk.

De actie bij het Europese distributiecentrum van Zara is onderdeel van een Clean Clothes Campaign-campagne die gericht is op merken die betrokken zijn bij de onderdrukking van Bengaalse arbeiders na de minimumloon-protesten in 2023. Inditex staat bovenaan in de Brand Tracker die Clean Clothes Campaign heeft gepubliceerd. In de brand tracker staan merken die inkopen in fabrieken die ongegronde strafrechtelijke aanklachten tegen kledingarbeiders hebben ingediend. Ook wordt er bijgehouden hoeveel zaken er zijn ingetrokken. 

Volgens onderzoek van Clean Clothes Campaign lopen ten minste 5500 arbeiders in de toeleveringsketen van Inditex nog steeds risico op gevangenisstraffen en arrestaties door de ongegronde juridische aanklachten die door fabriekseigenaren zijn ingediend na de protesten. Minstens acht van de fabrieken die aan Inditex leveren, namen deel aan de onderdrukking van de arbeiders.

Klimaatverandering en uitbuiting gaan hand in hand

Bangladesh is een van de landen die het meest kwetsbaar is voor klimaatverandering. De kledingindustrie in het land is daarnaast een van de grootste ter wereld. Dat kledingarbeiders extreem slecht betaald en behandeld worden, draagt bij aan de wereldwijde CO2-uitstoot van de kledingindustrie omdat de lage kosten het voor merken aantrekkelijk maken om in landen als Bangladesh te produceren. Tegelijkertijd hebben kledingmerken veel macht: ze eisen dat fabrieken de prijzen zo laag mogelijk houden waardoor arbeiders hongerlonen betaald krijgen en niet rond kunnen komen. Repressie van arbeiders en een grote bijdrage aan de CO2-uitstoot gaan dus hand in hand

‘Bengaalse kledingarbeiders staan al aan de frontlinie van de klimaatcrisis. Maar terwijl wereldleiders onze toekomst bespreken in Baku, hebben wij niet de luxe om verder te kijken dan het heden’, zegt Kalpona Akter, voorzitter van de Bangladesh Garment & Industrial Workers Federation. ‘De Bengaalse arbeidsbeweging staat stil door de vicieuze cirkel van repressie die mogelijk wordt gemaakt door grote modebedrijven zoals Zara, wiens toezeggingen voor leefbare lonen en vrijheid van vereniging duidelijk niets anders zijn dan loze beloftes.’

Campaigner Bogu Gojdz: ‘In onze strijd voor klimaatrechtvaardigheid kunnen we de rechten van kledingarbeiders niet negeren. Het is geen toeval dat de grootste modevervuilers ook de grootste schenders van arbeidsrechten zijn. Inditex moet de uitbuiting en repressie van arbeiders in zijn toeleveringsketen beëindigen.’

Rechtzaken laten intrekken

De activisten eisen dat Zara zijn leveranciers onder druk zet om alle aanklachten tegen kledingarbeiders in hun keten in te trekken. Daarnaast roepen ze het merk op om publiekelijk steun uit te spreken voor het verzoek van de vakbonden aan de tijdelijke regering van Bangladesh om een uitvoerend bevel uit te vaardigen waardoor alle politieke rechtszaken tegen arbeiders die deelnamen aan de loonprotesten in 2023 onmiddellijk worden ingetrokken.

Benieuwd hoe de actie eruitzag? Check deze reel op Instagram.

Foto: Savannah van den Roovaart