Dat de schade van de corona-epidemie in menselijke zin en wat betreft de economie enorm is, dat weten we allemaal al. Dat de kledingindustrie, en daarmee de kledingarbeidsters in de productielanden, bijzonder hard zijn getroffen weten velen ook al lang. Meerdere cijfers om de crisis getalsmatig uit te drukken doen de ronde. Maar hoeveel de economische schade is voor de kledingarbeidsters (veruit de meesten zijn vrouw) bleef tot nu toe onduidelijk. Nu zijn er wèl cijfers: nieuw onderzoek van de internationale Clean Clothes Campaign had tot doel een indicatie te geven van het totale bedrag aan lonen dat kledingarbeidsters verloren door pandemie-gerelateerde gevallen van niet-betaling of onderbetaling in de maanden maart, april en mei.

Door onderzoek te doen in de zeven belangrijke productielanden en de resultaten te extrapoleren naar de wereldwijde kledingindustrie concludeert het rapport dat tussen de 2,7 en 4,9 miljard euro aan verschuldigde salarissen niet is uitbetaald.

Het onderzoek focust op zeven landen – Bangladesh, Cambodja, India (de regio’s rond Delhi, Tirupur en Bangalore), Indonesië, Myanmar (Birma), Pakistan en Sri Lanka – wil dit onderzoek aantonen hoe diep de kloof is tussen normale salarissen en de uitbetalingen tijdens deze maanden van de coronacrisis. Kledingmerken moeten hun verantwoordelijkheid nemen en dit onderzoek geeft aan hoe die verantwoordelijkheid in euros kan worden uitgedrukt.

Drie golven

De pandemie trof arbeiders in drie golven: de eerste werd veroorzaakt door een tekort aan grondstoffen uit China en zorgde ervoor dat arbeiders onbetaald naar huis werden gestuurd, de tweede golf werd veroorzaakt doordat kledingmerken en detailhandelaren bestellingen annuleerden en fabrieken zonder middelen achterlieten om volledig betalen hun arbeiders, en de derde golf wordt veroorzaakt door de verspreiding van het virus in productielanden, waardoor arbeiders onbetaald verlof of loonsverlagingen moesten opnemen.

Het onderzoek is gebaseerd op informatie die is verzameld door het Clean Clothes Campaign-netwerk, zowel via organisaties in de productielanden als via beschikbare literatuur en openbare bronnen. Zoals in het hele rapport wordt onderstreept, is dit werk in grote mate afhankelijk van aannames en gemiddelden, aangezien exacte cijfers vaak niet beschikbaar zijn. Voor elk van de relevante maanden hebben we geschat hoeveel mensen hun baan verloren en/of helemaal niet werden betaald, hoeveel mensen met loonsverlagingen te maken kregen en hoeveel mensen wel hun normale volledige salaris ontvingen. Waar van toepassing hebben we ook bonussen opgenomen, zoals de officiële suikerfeest-bonus in Bangladesh. Vervolgens hebben we die cijfers afgetrokken van wat we schatten als de totale som van de lonen die normaal gesproken aan alle arbeiders in dat land worden betaald. In onderstaande tabel zijn de uitkomsten per land per maand weergegeven.

Op basis van de zeven onderzochte landen hebben we twee scenario’s ontwikkeld om het wereldwijde loonverlies te schatten. De twee scenario’s doen ons geloven dat het wereldwijde loonverlies tussen 3,19 miljard USD en 5,78 miljard USD (tussen de 2,7 en 4,8 mld euro) ligt. In alle landen, behalve in China, waar de crisis eerder toesloeg, was april erger dan maart en in de meeste landen was mei weer iets beter dan april, maar zelfs tot op de dag van vandaag ontvangen arbeiders in veel landen nog steeds minder dan hun wettelijk verschuldigde loon.

Loonzekerheid

Het rapport roept merken en retailers op om hun verantwoordelijkheid te nemen en ervoor te zorgen dat alle werknemers in hun toeleveringsketen het volledige loon ontvangen dat ze verschuldigd zijn in overeenstemming met de arbeidswetgeving en/of internationale normen. SKC dringt er bij merken op aan zich publiekelijk te committeren aan een loonverzekering (“wage assurance”), wat betekent dat ze fondsen werven, hun invloed gebruiken en indien nodig directe bijdragen zullen leveren zodat de arbeidsters het loon ontvangen dat ze verschuldigd zijn.

Het rapport “Un(der)paid in the pandemic. Een schatting van wat de kledingindustrie aan zijn werknemers verschuldigd is” is beschikbaar in het Engels en in het Nederlands.

Deze campagne is mogelijk gemaakt met financiering van de Europese Unie. De inhoud van de campagne is de exclusieve verantwoordelijkheid van de Schone Kleren Campagne en komt niet noodzakelijk overeen met de standpunten van de Europese Unie.